درصد مصرف مستربچ
درصد مصرف مستربچ را به طور خلاصه ای در قسمت پوشانندگی مستربچ توضیح داده ایم اگر نخوانده اید روی آن کلیک کنید تا مشاهده فرمایید اما در اینجا میخواهیم موضوعات کاربردیتری را بیان کنیم که در بازار مستربچ و افزودنیهای پلیمری شما را کمک کنید.
درصد مصرف در بازار ایران با دو چالش روبرو است ، اول اینکه درصد مصرف چگونه محاسبه میشود و دوم اینکه آیا مستربچ را در 100 کیلو مواد اولیه محاسبه مینمایند و یا بعلاوه 100 کیلوگرم مواد اولیه؟
این موضوع ساده ولی بسیار مهم است .
برای درک اهمیت این موضوعات به ادامه این مطالب دقت کنید:
درصد مصرف مستربچ چگونه محاسبه میشود؟
درصد مصرف مستربچ در ایران به دو شکل وزنی و حجمی محاسبه میگردد. محاسبه درصد مصرف مستربچ به صورت وزنی ساده است. اگر دستگاه تولید امکان وزن کشی و محاسبه درصد مصرف را دارد که موضوعی جدا است . اما اگر ندارد و به روش سنتی درصد مصرف محاسبه شود به این صورت است که مقدار مستربچ را وزن کرده و به مواد اولیه اضافه مینمایند . مثلا در تولید ظروف یکبار مصرف لبنی ، مستربچ سفید M200 را به مقدار 2 کیلو گرم وزن کرده و در 98 کیلوگرم مواد ترکیب میکنند. این یعنی مقدار 2% مستربچ سفید استفاده شده است . اما طریقه اشتباهی در وزن کشی و درصد مصرف وجود دارد به این صورت که مستربچ به صورت حجمی و بسته به ابعاد پیمانه وارد دستگاه میشود نه وزن آن. شاید تعجب کنید اما این روش وجود دارد و چالشهای بسیاری را نیز به همراه خواهد داشت. در این روش یک پیمانه را مبنای محاسبه قرار میدهند و میگویند این پیمانه مثلا 1 کیلویی است ، زیرا در زمانهای قبل تر یک بار مقدار مستربچی که در این پیمانه قرار میگیرد را وزن کرده اند و دیدند که مقدار 1 کیلوگرم در آن جا شده است اما برای مستربچ های بعدی دیگر آن را وزن نمیکنند و همان را مبنی قرار میدهند . این مدل محاسبه کردن به روش پیمانه ای باعث میشود که مستربچ سنگینتر بیشتر و مستربچ سبک تر کمتر در پیمانه قرار بگیرد و محاسبه مقدار مصرف مستربچ از دست تولید در برود .
برای مثال تصور کنید مستربچی که مصرف میشده است یک مستربچ با درصد تیتانیوم کم و کربنات زیاد بوده است . از آنجایی که کربنات سنگین است میتوان بیش از 1 کیلوگرم در آن ظرف و پیمانه قرار بگیرد و ممکن است حدود 1/5 کیلوگرم مستربچ وارد فرایند تولید شود. اما وقتی مستربچ بهتر و سبکتری مصرف شود ، چون پیمانه وزن نمیشود ، مقدار کمتری در آن قرار میگیرد و ممکن است مثلا 700 گرم در آن قرار بگیرد ولی تصور مصرف کننده این باشد که هر دو مستربچ به یک اندازه مورد استفاده قرار گرفته است. در اینجا مستربچ ضعیفتر بهتر و مستربچ قوی تر بدتر جواب میدهد و بر خلاف قدرتش ، مردود اعلام شود. از این رو توصیه میگردد مستربچ را حتما به روش وزنی مورد بررسی قرار دهید تا دقیقا مشخص شود که چند درصد جواب میدهد.
مستربچ را در 100 کیلو مواد اولیه محاسبه میکنید یا بعلاوه 100کیلو؟
موضوع دیگر این است که بعضا مستربچ به 100 کیلو مواد اولیه اضافه میشود. یعنی مثلا 2 کیلوگرم مستربچ به 100 کیلوگرم مواد اضافه شده و مقدار مورد تست ترکیب مستربچ و مواد 102 کیلوگرم است. این دیگر درصد نیست چون بعلاوه مواد اولیه شده و روش محاسبه را مخصوصا در رقابت قیمتی تغییر میدهد.
برای مثال زمانی که مستربچ به 100 کیلو مواد اضافه میشود ،مستربچی که ارزان تر است ممکن است مقرون به صرفه باشد اما اگر همان را در 98 کیلوگرم مواد ترکیب کنیم یعنی درصد واقعی ، قیمت آن دیگر به صرفه نباشد و مستربچی که درصد مصرف آن کمتر است (مستربچ قویتر) مقرون به صرفه تر باشد!